Olimpos’un sönmeyen ateşi olan Yanartaş, Çıralı’nın kuzeyinde yer alan doğal bir gaz kaynağı. Dünyanın çeşitli yerlerinde birkaç noktada yeraltından çıkan alevleri duymuşsunuzdur. Yanartaş da onlardan biri.
Yanartaş efsanesi:
Yer altından dışarı sızan bu doğal metan gazı, Yunan mitolojisinde bir efsane olarak kayda geçmiş. Yunan mitolojisinde Ephyra Kralı’nın oğlu Hipponus, bir av sırasında yanlışlıkla kardeşi Belleron’u öldürür ve Belleros’u yiyen anlamına gelen Bellrophontes ismini alır. Bu kişi yaşadığı yerden sürülür ve Argos kralına sığınır. Argos kralı da onu Likya kralına gönderir. Likya kralı da Olympos dağında yaşayan ve ağzından alevler saçan canavar Chimera ile dövüşmeye gönderir. Bellerophontes, Pegassos adlı kanatlı atına biner ve Chimera’nın yanına gider. Bellerophontes, Chimera’yı alt eder ve onu yerin yedi kat dibine gönderir. Orada bile Chimera rahat durmaz. Günümüzdeki alevler ise hala Chimera’nın ağzından çıkan alevlerdir.
Yanartaş nasıl yanıyor?
Yanartaş’ın sırrı yeraltındaki bir doğalgaz yatağının yeryüzüne sızmasıyla açıklanıyor. Doğalgaz basınç ile birlikte kayaların arasındaki çatlaklardan çıkarak yüzeye ulaşıyor. Tek bir noktadan değil, o bölgede çeşitli kayaların arasında birkaç farklı noktada alevler yanıyor. Hatta birçok deliğin alevinin de sönmüş olduğunu görüyoruz. Muhtemelen gaz çıkışlarının dönemsel durumları oluyor. Yanartaş’ın dünyada tek olduğunu söyleyenlere pek itibar etmeyin. Belirttiğimiz gibi dünyanın çeşitli yerlerinde bu tip doğal olaylar bulunuyor. Türkmenistan’daki Derweze krateri, Azerbaycan’daki Ateş Toprağı, Irak’taki Baba Gurgur, Bakü’deki Ateşgah Tapınağı verebileceğimiz örneklerden.
Yanartaş’a geri dönelim. Madem alev yanıyor, biz de bunu değerlendirelim diyen insan da az değil. Sucuk yapan, marşmellov kızartmaya çalışan insanlara mutlaka denk gelirsiniz çıkarsanız. Bunu yapmalarından ziyade çöplerini orada bırakması fena. O değil de, biz sönmüş alev havzalarının yanına gidip çakmakla yeniden tutuşturmaya çalışanını da gördük. O nedenle çok da bir şey söylemeye gerek duymuyorum.
Yanartaş’a ne zaman gidilir?
Ana konu ateş olduğu için genellikle insanlar gece gidip ateşi daha iyi görmek isterler. Ama bizce öyle değil. Geceleri çıkış yolunda herhangi bir ışıklandırma olmuyor. Telefon ışıklarınız veya el fenerlerinizle çıkmak zorunda kalırsınız. Gece taşlar nemlenir, ayağınız kayabilir.
Bizce Yanartaş’a çıkmak için en uygun vakit güneşin batmasından hemen önceki zamandır. Güneş batmadan yukarıdaki alevlerin yanında olmak en ideali. Hem gidiş yolu aydınlık, hem alevleri güzel bir şekilde görmüş oluyoruz, hem de dönüş yolunu rahatlıkla yürüyebiliyoruz. Özellikle karanlıkta görmek isterseniz güneş batmadan rahatlıkla gidin, güneşi yukarıda batırırsınız.
Yanartaş kaya bloğunun girişinde antik kalıntı dikkatimizden kaçmıyor. Kilise kalıntısı olan yapı MS 6. yüzyıla ait bir erken Bizans dönemi eseri. Tabii alanda herhangi bir kazı ve düzenleme yapılmadığı için ot ve toprak içinde.